|
Lądowanie w Normandii – druga największa w historii (po Okinawie) pod względem użytych sił i środków operacja desantowa podczas II wojny światowej, mająca na celu otwarcie tzw. drugiego frontu w zachodniej Europie. Operacja rozpoczęła się 6 czerwca 1944 pod dowództwem gen. Eisenhowera. Miała ona stanowić początek końca III Rzeszy. W trakcie operacji około 3 miliony żołnierzy zostało przetransportowanych z wybrzeży Anglii do Normandii. Trzon tych sił stanowiły wojska amerykańskie i brytyjskie.
Operacja otrzymała kryptonim Overlord, zaś dzień jej rozpoczęcia D-Day (zgodnie z definicją Słownika Wojskowego Departamentu Obrony USA termin D-Day oznaczał nienazwany dzień, w którym rozpoczyna się lub ma się rozpocząć dana operacja). Morska część operacji desantowej otrzymała kryptonim "Neptun", desant powietrzny amerykańskiej 101 Dywizji Powietrzno-Desantowej otrzymał kryptonim "Chicago". Zrzut 82 Dywizji Powietrzno-Desantowej określono jako operację "Detroit"; ciężej uzbrojone oddziały tej dywizji dotarły do Normandii na pokładzie szybowców w ramach operacji "Elmira". Zrzut brytyjskiej 6 Dywizji Powietrzno-Desantowej otrzymał kryptonim "Tonga"
Operację morską poprzedziło lądowanie wojsk powietrzno-desantowych. Jednym z jego epizodów było zdobycie przez 20 żołnierzy z kompanii E baterii dział na odcinku plaży Utah, której broniło 50 żołnierzy niemieckich. Kompanią E z 506 Pułku Piechoty Spadochronowej 101 Dywizji Powietrzno-Desantowej dowodził porucznik Richard Winters, późniejszy major.
Inne kryptonimy:
operacja "Epsom" – nieudany atak VIII korpusu na Caen z 26 czerwca – 1 lipca,
operacja "Goodwood" – brytyjski atak w kierunku rzeki Orne,
operacja "Bluecoat" – brytyjski atak w kierunku Mount Pincon wspierający operację "Goodwood",
operacja "Cobra" – atak amerykańskiej III Armii
INWAZJA
6 czerwca 1944 r. wojska alianckie, w których skład wchodziły: amerykańskie 1, 4 i 29, brytyjskie 3, 49 i 50 oraz kanadyjska 3 Dywizja Piechoty rozpoczęły lądowanie na plażach Normandii, oznaczonych kryptonimami: "Utah", "Omaha", "Gold", "Juno" i "Sword".
Normandzkie wybrzeże stanowiło część umocnień Wału Atlantyckiego i było w większości obsadzone żołnierzami tzw. Batalionów Wschodnich, ochotnikami w szeregach armii niemieckiej, pochodzącymi z terenów ZSRR, a nawet Azji. Doborowe jednostki niemieckie stacjonowały w głębi lądu. Inwazję poprzedziło bombardowanie plaż francuskich dokonane przez RAF i USAAF[1] oraz nocne lądowanie ok. 24 tys. żołnierzy z amerykańskich 82 i 101 oraz brytyjskiej 6 Dywizji Powietrzno-Desantowej, które miały zająć kluczowe dla powodzenia operacji punkty oporu, instalacje i mosty. Wsparcia lądującym żołnierzom udzieliła także amerykańska i brytyjska flota (w sumie 1200 okrętów wojennych), ostrzeliwując z dział umocnienia na nabrzeżach.
|
